Epsilon Scorpii
| ε Sco | |||||||||||||||||||||
 Mapa gwiazdozbioru Skorpiona | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
16h 50m 09,811s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
-34° 17′ 35,63″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−255,98 ± 0,13 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
−2,50 ± 0,50 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy | |||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
–0,08[2] | ||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Okres obrotu | |||||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
1,7 km/s[3] | ||||||||||||||||||||
| Temperatura |
4400 K[3] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||||
| Półoś wielka |
5681 pc[2] | ||||||||||||||||||||
| Mimośród |
0,2995[2] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Epsilon Scorpii (Larawag, ε Sco) – jedna z jaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Skorpiona (wielkość gwiazdowa: 2,29m). Odległa od Słońca o około 64 lat świetlnych.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Gwiazda nie ma nazwy własnej w tradycji arabskiej i europejskiej, ale Aborygeni australijscy z ludu Wardaman znają ją pod nazwą Larawag[4]. Patrick Moore przypisał jej nazwę Wei (chiń. 尾; pinyin Wěi; dosł. „ogon”)[5], jednak ta oryginalnie odnosiła się do chińskiej stacji księżycowej, asteryzmu tworzonego przez dziewięć gwiazd „ogona” Skorpiona[6]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Larawag dla określenia tej gwiazdy[7].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Jest to pomarańczowy olbrzym[8], gwiazda należąca do typu widmowego K1[1]. Jej wielkość absolutna to 0,84m[2]. Właściwości fizyczne gwiazdy nie są dobrze znane, jako że pomiary dają rozbieżne wyniki. Jej temperatura to około 4400 K, a jasność jest 72 razy większa niż jasność Słońca. Promień gwiazdy, znany dzięki pomiarowi jej średnicy kątowej, to 13 R☉, a masa mieści się w zakresie od 1 do 1,5 masy Słońca. Wykazuje pewną zmienność blasku, o około 10%, bez wyznaczonego okresu. Także jej stan ewolucyjny jest niepewny: może zwiększać jasność po zakończeniu syntezy wodoru w hel, ale też zmniejszać ją po zainicjowaniu syntezy helu w węgiel i tlen, bądź zwiększać ponownie po zakończeniu tego etapu. Obraca się powoli wokół osi, są przesłanki za tym, że traci masę poprzez szybki wiatr gwiazdowy. Gwiazda ma duży ruch własny, jej prędkość względem Słońca jest 3–4 razy większa niż u sąsiednich gwiazd cienkiego dysku galaktycznego, co wskazuje, że pochodzi z populacji gwiazd grubego dysku, obszaru przejściowego z galaktycznym halo[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- lista gwiazd w gwiazdozbiorze Skorpiona
- lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach
- najjaśniejsze gwiazdy
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i Epsilon Scorpii w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g Anderson E., Francis C.: HIP 82396. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2017-12-12]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Jim Kaler: EPSILON SCO (Epsilon Scorpii). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2017-12-12]. (ang.).
- ↑ IAU Approves 86 New Star Names From Around the World. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-12-11. [dostęp 2017-12-12].
- ↑ Patrick Moore, Robin Rees: Patrick Moore's Data Book of Astronomy. Wyd. 2. Cambridge University Press, 2014, s. 481. ISBN 1-139-49522-4.
- ↑ Scorpius, the scorpion. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2017-12-12].
- ↑ Ian Ridpath: Gwiazdy i planety. Przewodnik Collinsa. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2010, s. 226. ISBN 978-83-7073-928-7.